Op donderdag 31 mei vond de derde editie van Café Apache plaats. Ditmaal ging het over de nieuwe Europese privacywet en wat de gevolgen daarvan zijn.
Apache bracht Kati Verstrepen (voorzitter Liga voor Mensenrechten), Matthias Dobbelaere (privacyjurist) en Rob Heyman (onderzoeker VUB/imec, gespecialiseerd in privacy) samen rond de tafel voor een gesprek over privacy. Apache-journalist Jan Walraven leidde het gesprek in goede banen.
Herbekijk hier het debat:
Privacy-moeheid
Volgens Matthias Dobbelaere lijden we aan privacy-moeheid. “We lezen privacymeldingen niet meer. Nochtans is privacy een mensenrecht. Dat wordt niet meer zo zwaar belicht.”
Rob Heyman stemt hiermee in. “Die moeheid is er zeker. Een paar keer per jaar leven we op naar zo’n hetze en dan deint die terug weg.” Volgens Heyman komt dat ook doordat veel mensen niet goed begrijpen wat er gaande is.
Dobbelaere meent dat er verbetering nodig is bij de privacycommissie. “Ze heeft genoeg budget, maar mist goede technische profielen. Ze heeft ook een goede marketing approach nodig. Daar is ze nu mee bezig en het komt traag op gang.”
De privacycommissie en staatssecretaris voor Privacy Philippe De Backer gaven aan dat bedrijven niet meteen bang moeten zijn voor hoge boetes. Dat geeft volgens Kati Verstrepen een verkeerd signaal. “Het is raar dat je bijvoorbeeld een wegcode invoert dat je niet door het rood mag rijden, maar dan zegt dat het in het begin niet zo erg is als je dat toch doet.”
'Dankzij de GDPR en alle signalen daarrond, is er meer bewustwording gecreëerd rond privacy'
Toch benadrukt Verstrepen de positieve kant van het verhaal. “Misschien heeft de staatssecretaris een verkeerd signaal gegeven, maar dankzij de GDPR en alle signalen daarrond, is er meer bewustwording gecreëerd rond privacy.”
Dobbelaere vindt het signaal dat De Backer stuurt wel goed. “Het heeft geen zin dat men de bedrijven meteen gaat beboeten. Het is de bedoeling om op te leiden en te informeren en pas later, indien nodig, op te treden.”
De 'onwetende burger'
Facebook zag de GDPR als een manier om nog meer data te verzamelen. Ook Mediahuis zorgde ervoor dat je de sites van onder andere Het Nieuwsblad en De Standaard niet meer kan lezen als je niet aanvaardt getrackt te worden.
“GDPR is natuurlijk een goudmijn voor marketeers,” zegt Dobbelaere. “Het is een vervelend iets, maar ook een opportuniteit voor slimme marketeers en bedrijven die het niet zo nauw nemen met privacy.
“We rekenen heel hard op de burger om zijn eigen rechten af te dwingen en dat blijft een groot probleem,” meent Heyman. “Facebook zorgt ervoor dat we vaak niet echt nadenken bij zo’n toestemming.”
Heyman vindt het geen goed idee om het eigenaarschap van data nog meer bij de betrokkene te leggen. “De burgers zijn vaak niet zo goed geïnformeerd of te gehaast om over zulke zaken na te denken.”
Hebben we niets te verbergen?
'Het is gewoon een politiek spel van een partij die zegt dat ze onze veiligheid zal garanderen'
Dobbelaere is het daar niet mee eens. “Ik denk dat je te veel uitgaat van de ‘onwetende burger’. Er zijn veel mensen die daar wel echt over nadenken. Verder zeggen velen dat ze niets te verbergen hebben.”
Verstrepen vindt dit een gevaarlijk idee. “Informatie die vandaag onschuldig lijkt, is dat binnen een aantal jaar misschien niet meer. We hebben weinig zicht op waar en hoe lang die gegevens bewaard worden.”
De overheid nam de laatste jaren ook steeds meer antiterroristische maatregelen die de veiligheid zou moeten garanderen, maar waarmee de privacy geschaad wordt. Dobbelaere meent dat geen enkele ordedienst in België meer data vraagt. “Het is gewoon een politiek spel van een partij die zegt dat ze onze veiligheid zal garanderen.”
Volgens Dobbelaere moeten we meer schrik hebben van de overheid. “De kerntaak van de overheid is informatie verzamelen. De overheid is niet uw vriend. Ze wil zo veel mogelijk over u weten en is altijd machts- en informatiehongerig.”